Ngày 5/9 tại Tea Resort Prenn Đà Lạt, Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, mã HoSE: NAB) tổ chức Hội nghị quốc tế với chủ đề "Khai mở thị trường vốn xanh quốc tế - thúc đẩy phát triển bền vững và tài chính toàn diện tại Việt Nam".
Hội nghị lần này mang tầm quốc tế, quy tụ hệ sinh thái đa dạng gồm các nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo cấp cao từ các quỹ đầu tư hàng đầu, các tổ chức tài chính phát triển (DFIs), các định chế tài chính trong và ngoài nước, hiệp hội doanh nghiệp, và đặc biệt là các doanh nghiệp đang tìm kiếm nguồn vốn xanh để chuyển đổi và phát triển.
Trong sáng nay sẽ diễn ra phiên toạ đàm đầu tiên với chủ đề "Khai mở thị trường vốn xanh quốc tế", yếu tố then chốt giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu chuyển đổi xanh và cam kết Net Zero. Đây không chỉ là vấn đề tài chính, mà còn là trách nhiệm và con đường để phát triển bền vững
Phiên tọa đàm này sẽ tập trung vào những vấn đề cốt lõi như:
- Làm thế nào để các doanh nghiệp và định chế tài chính Việt Nam có thể đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường vốn xanh toàn cầu?
- Cơ hội và thách thức nào đang chờ đợi chúng ta trong việc thu hút các nhà đầu tư quốc tế vào các dự án xanh tại Việt Nam?
- Vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức tài chính quốc tế trong việc tạo ra một hành lang pháp lý thuận lợi và một môi trường đầu tư hấp dẫn?
Các diễn giả sẽ mang đến bức tranh toàn cảnh về thị trường tài chính xanh toàn cầu và Việt Nam, hành trình tài chính khí hậu tại châu Á, giải pháp cho vay bình đẳng giới và các sáng kiến thúc đẩy tài chính toàn diện cho doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs).
Chuyển đổi xanh là tất yếu, không còn là điều tranh cãi
Ông Trần Khải Hoàn – Thành viên HĐQT – Quyền Tổng Giám đốc NamABank
Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Khải Hoàn – Thành viên HĐQT – Quyền Tổng Giám đốc NamABank cho biết, trên bình diện toàn cầu, tài chính xanh – tài chính toàn diện đã khẳng định vai trò động lực trong phát triển bền vững, với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ chính phủ các nước và các định chế quốc tế. Điều này thể hiện qua Thỏa thuận Paris và các mục tiêu phát triển bền vững. Song hành cùng đó, tài chính toàn diện đang mở ra cơ hội để mọi thành phần kinh tế – đặc biệt là Khu vực kinh tế tư nhân dễ dàng tiếp cận nguồn vốn, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Trong bối cảnh này, Việt Nam đã thể hiện mạnh mẽ cam kết đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050 song song với chiến lược thúc đẩy tài chính toàn diện và phát triển kinh tế tư nhân. Đây vừa là thách thức vừa là cơ hội để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn xanh toàn cầu cũng như khẳng định nhu cầu cấp thiết về một hệ sinh thái tài chính toàn diện với khu vực kinh tế tư nhân giữ vai trò chủ lực.
Ông Hoàn cho rằng, con đường phát triển bền vững là một hành trình dài, nhiều thách thức nhưng cũng đầy cơ hội. Không một quốc gia hay tổ chức nào có thể đi một mình. Chúng ta cần hợp tác, liên kết và đồng hành để biến khát vọng thành hành động, biến cam kết thành kết quả cụ thể.
Không nằm ngoài dòng chảy của xu hướng toàn cầu này, Nam A Bank nhận thức rõ vai trò của mình trong việc tiên phong thúc đẩy các giải pháp tài chính xanh. Với nền tảng quản trị minh bạch theo chuẩn mực quốc tế như: IFRS, Basel III, ESMS…, Nam A Bank cam kết trở thành ngân hàng phát triển bền vững kiểu mẫu trong Khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam, đồng hành cùng Chính phủ và cộng đồng quốc tế trong hành trình thúc đẩy phát triển bền vững và tài chính toàn diện tại Việt Nam.
Cần tới 20 tỷ USD mỗi năm để thực hiện các mục tiêu chuyển đổi xanh, dự án xanh
Ông Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho rằng phát triển thị trường tài chính xanh ở Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều rào cản, rất cần được tháo gỡ tập trung ở một số nội dung sau.
Thứ nhất, đó là việc huy động nguồn lực tài chính cho mục tiêu phát thải ròng bằng 0 đến năm 2050, theo báo cáo của Ngân hàng thế giới, Việt Nam cần khoản đầu tư khoảng 6,8% GDP mỗi năm, tương đương 368 tỷ USD cho đến năm 2040. Điều này đòi hỏi phải có các cơ chế, chính sách để huy động nguồn vốn trong và ngoài nước, thúc đẩy phát triển thị trường tài chính xanh, khuyến khích dòng vốn tư nhân đầu tư vào các lĩnh vực của kinh tế xanh.
Thứ hai, từ năm 2017 đến nay thị trường tín dụng xanh, trái phiếu xanh đã có tốc độ phát triển hơn 20%/năm, cao hơn hẳn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế.
Ông Nguyền Quốc Hùng cho biết, hiện tỷ trọng dư nợ tín dụng xanh, trái phiếu xanh còn rất khiêm tốn so với nhu cầu vốn tới 20 tỷ USD hàng năm.
Tuy nhiên, hiện tỷ trọng dư nợ tín dụng xanh, chiếm chưa đến 4,5% tổng dư nợ và trong 5 năm qua mới có 1,16 tỷ USD trái phiếu xanh được phát hành, còn rất khiêm tốn so với nhu cầu vốn khoảng 20 tỷ USD trung bình mỗi năm để thực hiện các mục tiêu chuyển đổi xanh, dự án xanh.
Đối với thị trường tín dụng xanh, đến 30/6/2025 đã có 63 TCTD phát sinh dư nợ tín dụng xanh với dư nợ đạt trên 736 nghìn tỷ đồng, tăng 8,35% so với cuối năm 2024, chiếm tỷ trọng 4,3% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, tập trung chủ yếu vào các ngành năng lượng tái tạo, năng lượng sạch (chiếm hơn 39%) và nông nghiệp xanh (trên 26%).
Đối với thị trường trái phiếu xanh, tính đến giữa tháng 4/2025, quy mô dư nợ của thị trường này đạt hơn 30 nghìn tỷ đồng, chiếm 2% tổng quy mô thị trường TPDN Việt Nam.
Thứ ba, đó là trong bối cảnh cả nước chuyển mình mạnh mẽ với mục tiêu phát triển nền kinh tế số, dữ liệu là công cụ hỗ trợ đắc lực cho chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, là "nguồn tài nguyên mới, một loại tài sản chiến lược" – được xác lập rõ trong Nghị quyết 57-NQ/TW.
Đại diện IFC: Cam kết 400 triệu USD tài trợ cho các dự án xanh tại Việt Nam
Ông Weichuan Xu – FIG Country Anchor, Mekong Region, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) cho biết ngày càng có nhiều quốc gia cam kết về Net Zero. Yếu tố xanh trong cho vay ngày một lớn hơn, yêu cầu thông tin cho lĩnh vực này cũng ngày càng gia tăng.
Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam đang đứng trước nhu cầu tài chính khổng lồ cho chuyển đổi xanh, đồng thời cũng mở ra cơ hội lớn.
Theo tính toán của Ngân hàng Thế giới, để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam cần thêm khoảng 368 tỷ USD trong giai đoạn 2022–2040, tương đương 6,8% GDP mỗi năm. Chỉ riêng trong thập kỷ tới, mỗi năm sẽ cần gần 10 tỷ USD để đáp ứng nhu cầu năng lượng và khử carbon nền kinh tế. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội kinh doanh to lớn. Rõ ràng, chỉ dựa vào Chính phủ là chưa đủ, khu vực tư nhân cần giữ vai trò chủ lực.
Theo ông, Chính phủ Việt Nam đã có những bước đi rõ rệt với Đề án phát triển ngân hàng xanh, Chương trình hành động ngành ngân hàng cho Chiến lược tăng trưởng xanh, và đặc biệt là Quyết định 21/2025/QĐ-TTg ban hành bộ tiêu chí phân loại xanh.
Ông Xu khẳng định, IFC đồng hành cùng Việt Nam bằng mô hình kết hợp đầu tư và tư vấn. Cụ thể, IFC đã cam kết hơn 2,8 tỷ USD cho khu vực tài chính, trong đó có 400 triệu USD tài trợ cho các dự án xanh. IFC cũng hỗ trợ xây dựng lộ trình ESG, phát triển sản phẩm tài chính mới như trái phiếu xanh, xã hội, bền vững, và nâng cao quản trị rủi ro môi trường – xã hội.
Mô hình ngân hàng số trong chuyển đổi xanh
Tại hội nghị, ông Lê Tâm – Tổng giám đốc IDG Việt Nam – đã có phần trình bày về "Mô hình chuyển đổi xanh quốc tế và bài học cho các ngân hàng thương mại Việt Nam".
Ông cho biết, nhiều quốc gia đã triển khai thành công các mô hình phát triển bền vững, trong đó nổi bật là chiến lược tam giác Water – Hydrogen – Carbon. Theo đó, nước được coi là nguồn lực cốt lõi để đảm bảo an ninh năng lượng và sản xuất hydro sạch; hydrogen được ứng dụng trong giao thông và công nghiệp để xây dựng nền kinh tế năng lượng sạch; còn carbon dioxide được thu giữ từ các hoạt động công nghiệp, tái chế thành nhiên liệu tổng hợp hoặc lưu trữ dưới lòng đất nhằm giảm thiểu tác động đến môi trường.
Ông Tâm cũng nhắc đến một mô hình ngân hàng số tại Anh (Starling Bank) – nơi mà ngân hàng vận hành hoàn toàn không chi nhánh, không phòng giao dịch, không ATM, tất cả dịch vụ đều cung cấp qua ứng dụng di động, thoại hoặc email. Mô hình "branchless, paperless" này được định vị với ba giá trị: công nghệ nhanh, dịch vụ công bằng và minh bạch. Khách hàng có thể trải nghiệm mọi dịch vụ "all-in-one" từ mở tài khoản, chuyển tiền, đến quản lý tài chính ngay trên điện thoại. Ngân hàng này cũng đã khẳng định cam kết Net Zero ngay từ năm 2021, trung hoà phát thải hàng năm, giảm 1/3 khí thải đến 2030, đạt Net Zero vào năm 2050.
(tiếp tục cập nhật)
Lan Anh
An ninh tiền tệ